Historia miasta

Pierwsza wzmianka źródłowa o Warszawie pojawia się między rokiem 1281 a 1334, kiedy to na brzegach Wisły, na dogodnym skrzyżowaniu szlaków handlowych, w okolicy dzisiejszego Zamku Królewskiego stanął gród książąt mazowieckich. Stolicą Polski Warszawa staje się dużo później – od Unii Lubelskiej, która połączyła Polskie i Litwę w jedno wielką Rzeczpospolitą Obojga Narodów, odbywały się tu wspólne sejmy, a potem elekcje. W mieście osiadło także wiele rodów magnackich i szlacheckich, tworząc prywatne miasta, zwane jurydykami.

Młoda stolica
Z Krakowa przeniósł stolicę formalnie do Warszawy król Zygmunt III Waza w roku 1596, i od tego czasu datuje się szybki rozwój miasta, który staje się ośrodkiem handlu i manufaktury. W czasie potopu szwedzkiego w XVII wieku miasto zostało wielokrotnie splądrowane i w końcu zniszczone, ale już pod koniec wieku, za panowania Jana III Sobieskiego wstało ponownie na nogi.
Następny „złoty wiek” Warszawy przypadł na okres panowania króla Staniasława Augusta Poniatowskiego, kiedy to stolica stała się prężnym ośrodkiem gospodarczym oraz centrum ruchu oświeceniowego.

Okres zaborów
Po ostatnim zaborze Warszawa znalazła się pod rządami Prus. Powstanie Księstwa Warszawskiego przyniosło miastu ożywienie w życiu politycznym i kulturalnym. Po upadku Napoleona w 1815 roku Warszawa stała się stolicą Królestwa Polskiego i mimo rosyjskiego jarzma, nadal prężnie się rozwijała. Z czasem stała się świadkiem i ośrodkiem kolejnych zrywów Polaków przeciw zaborcom. W drugiej połowie XIX wieku nastąpiło uporządkowanie infrastruktury dynamicznie rozwijającego się już od jakiegoś czasu miasta. Powstała pierwsza kolej (Warszawsko-Wiedeńska), stanął pierwszy nowoczesny most na Wiśle, wprowadzono wodociągi etc. Rozwijał się handel i przemysł, powstawały kolejne szkoły wyższe.

II RP
W okresie międzywojennym, Warszawa będąc stolicą niepodległego znowu państwa, przeżywała kolejny okres rozkwitu jako centrum administracyjne, naukowe i kulturalne.
Zajęcie miasta przez wojska bolszewickie zostało zażegnane podczas decydującej bitwy na przedpolach miasta.

II wojna światowa
Wrzesień 1939 roku przyniósł Warszawie pierwsze poważne zniszczenia i straty. W listopadzie 1940 roku Niemcy utworzyli w Warszawie getto. Na niewielkiej powierzchni zamknięto w nim ok. pół miliona warszawskich Żydów; do lata 1942 prawie 100 tys. osób zmarło na skutek głodu i chorób, potem około 300 tys. osób deportowano do obozu zagłady w Treblince. W kwietniu 1943 w getcie wybuchło powstanie, po 27 dniach stłumione przez Niemców. Getto i jego okolice zostały zrównane z ziemią.

Podczas powstania warszawskiego w sierpniu 1944 roku zniszczeniom uległy rejony walk – Stare i Nowe Miasto, Mokotów oraz Śródmieście. Po powstaniu Niemcy rozpoczęli systematyczne opróżnianie miasta z mieszkańców oraz dokładne burzenie budynków. Całkowitej zagładzie uległo około 84 % zabudowań, względnie nienarszonych pozostało jedynie 5 % budynków. Nazywana niegdyś „Paryżem Północy” Warszawa przestała istnieć. W powstaniu śmierć poniosło także około 16 tysięcy powstańców, straty w ludności cywilnej szacuje się na około 180 tysięcy.

PRL
Po wojnie, podejmując decyzję o odbudowie stolicy, pieczołowicie odresaturowano Stare Miasto i historyczny Trakt Królewski - pas od Krakowskiego Przedmieścia do Belwederu i Łazienek - oraz większość pozostałych zabytkowych budowli. W centrum powstały nowe dzielnice (Muranów, MDM itp), budowane do lat 50. w stylu socrealizmu. Nad miastem zaczął górować Pałac Kultury.

Na obrzeżach miasta powstały w latach 60. i 70. blokowiska. Zbudowano nowe arterie komunikacyjne (Trasa W-Z, Trasa N-S), powstały zakłady przemysłowe (FSO, huta Warszawa i inne).
W 1980 roku warszawską Starówkę wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury i Przyrody UNESCO.



III RP

Po roku 1989 Warszawa zmieniła swoje oblicze i nadal dynamicznie się rozwija. W 1995 roku otwarto pierwszą linię metra.



Copyrights © Warszawa.com All Rights Reserved - ScandNet.com Production